“सिंहदरबारमा लागेको आगोमा महानगरको भूमिका” — बालेन शाहको जवाफ : “हामी भागेका होइनौं, जिम्मेवारीमा खटिएका थियौं”
काठमाडौँ, असोज १८ ।
सिंहदरबारमा लागेको आगोका सम्बन्धमा पछिल्ला दिनहरूमा उठिरहेका प्रश्न र आरोपहरूको बीचमा काठमाडौँ महानगरपालिकाका प्रमुख बालेन शाहले विस्तृत प्रतिक्रिया सार्वजनिक गरेका छन्।
“यत्रो सिंहदरबार जल्दा काठमाडौँ महानगरको दमकल कहाँ गयो?”, “तीन दिनसम्म जलेको हेरेर बस्यो?” र “सिंहदरबार जलाउने नै बालेन शाह हो!” — यस्ता टिप्पणीहरूका बारेमा उनले स्पष्ट रूपमा जवाफ दिएका छन्।
उनले भने, “यस्ता प्रश्नको स्पष्टीकरण दिनु आवश्यक पनि छैन, तर नागरिकलाई सूचना लिन अधिकार छ। जो–सुकैले सूचना अधिकार ऐन अन्तर्गत महानगरबाट जानकारी लिन सक्थे र अझै पनि लिन सक्छन्। तर हुदै नभएका गलत आरोप फैलाउनेहरूलाई एकैपटक सम्बोधन गर्न यो लेखेको हुँ।”
“राज्य ठप्प हुँदा पनि महानगर खटिएको थियो”
महानगर प्रमुख शाहका अनुसार, भदौ २४ गते राति देश नै अस्तव्यस्त अवस्थामा पुगेको थियो।
“त्यो दिन देशमा सरकार निष्क्रिय थियो, सुरक्षाकर्मीहरूले आफ्ना चौकीसमेत जोगाउन सकेका थिएनन्। त्यस्तो पूर्ण अराजक अवस्थामा पनि महानगर आफ्नो जिम्मेवारीबाट पछि हटेको थिएन,” उनले भने।
त्यस रात सिंहदरबारदेखि लिएर व्यापारिक प्रतिष्ठान, निजी घर र सार्वजनिक सम्पत्तिसम्म आगोले विकराल रूप लिएको थियो।
शाहका अनुसार, महानगरको टोलीले दिन–रात नभनी आगो निभाउनेदेखि घाइतेको उपचार, खाना, औषधि, रगत, लास र फोहोर व्यवस्थापनसम्मका कार्य निरन्तर गर्दै आएको थियो।
🚒 “दमकल पठाइएको थियो, तर आन्दोलनकारीले रोकिदिए”
सिंहदरबारमा आगलागी भएपछि महानगरको दमकल तत्काल पठाइएको भए पनि आन्दोलनकारीको अवरोधका कारण सुरुमा प्रवेश गर्न नसकेको शाहको भनाइ छ।
“नेपाली सेनाको दमकल भित्रै भए पनि भिडकै कारण काम गर्न सकिएको थिएन। जब भिड अलि शान्त भयो, साँझ ८:१५ बजे काठमाडौँ महानगरको दमकल सिंहदरबार पुगेको थियो,” उनले जानकारी दिए।
शाहले भने, “हामी कुनै आरोपबाट भाग्दैनौं, जिम्मेवारीबाट त अझै होइन। महानगर सधैं तयारी अवस्थामा रहन्छ।”
🧯 ५ दमकल, ४४ जनाको टोली तीन सिफ्टमा खटिएको
काठमाडौँ महानगरसँग हाल पाँचवटा दमकल सञ्चालनमा छन् — न्युरोडमा दुई, बालाजुमा दुई र रामहिटीमा एक।
१४ जना नगर प्रहरी र ३० जना सशस्त्र प्रहरीसहित ४४ जनाको टोलीले तीन सिफ्टमा सेवा पुर्याउँदै आएको छ।
प्रत्येक सिफ्टमा एउटा दमकलमा अधिकतम तीन जना मात्र जनशक्ति रहने व्यवस्था छ।
📅 “५ दिनभित्र ५५ पटक दमकल परिचालन”
महानगरको विवरणअनुसार, २३ गतेदेखि २८ गतेसम्मको अवधिमा दमकल टोलीले ५५ पटकभन्दा बढी स्थानमा आगो निभाएको छ।
त्यसमध्ये सिंहदरबार, संसद भवन, अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोग, सर्वोच्च अदालत, जिल्ला प्रशासन कार्यालय, ट्राफिक प्रहरी कार्यालय, एनसेल डाटा सेन्टर, ग्राण्डी अस्पताल नजिकैको गोदाम, भाटभटेनी सुपरमार्केट, हिल्टन होटल लगायतका स्थानहरू प्रमुख हुन्।
🏥 “महानगरले स्वास्थ्य, औषधि र लास व्यवस्थापनमा पनि नेतृत्व लियो”
शाहका अनुसार, संघीय सरकारले निर्देशन जारी गर्नुअघि नै काठमाडौँ महानगरले अस्पतालहरूसँग समन्वय गरेर घाइतेहरूको निःशुल्क उपचार सुनिश्चित गरेको थियो।
त्यस क्रममा औषधि, रगत, स्वास्थ्यकर्मी, खाना, सुत्ने म्याटदेखि आवश्यक लजिस्टिकसमेत महानगरले उपलब्ध गराएको थियो।
उनी भन्छन्, “अपरेशनका क्रममा अभिभावक नभएका बिरामीका लागि हाम्रो नगर प्रहरीहरूले Informed Consent फर्ममा हस्ताक्षर गरेर जिम्मेवारी लिएका थिए। लास व्यवस्थापन र परिवारको बसोबासदेखि घरसम्म पुर्याउने व्यवस्थासमेत हामीले गरेका थियौं।”
अफवाह फैलाउनेहरूप्रति सावधान रहनुहोस्”
अन्त्यमा बालेन शाहले जनतालाई अफवाह र भ्रममा नपर्न आग्रह गर्दै भने,
“बिना तथ्य निष्कर्ष निकाल्नेहरूबाट सावधान रहनुहोस्। यस्तो कार्यले जनतालाई डर र भ्रममा राख्छ र हाम्रो टिमको मनोबल कमजोर पार्छ।”
मिडियाका साथीहरूलाई सम्बोधन गर्दै उनले थपे,
“कृपया सत्य तथ्य पुष्टि गरेर मात्र समाचार लेख्नुहोस्। हामी जसको खोजमा छैनौं, केवल हाम्रो खटाइलाई सम्मानजनक दृष्टिले हेरिदिनुहोस्।”
उनले अन्त्यमा भने,
> “देशलाई अहिले चाहिएको कुरा एकता र साँचो तथ्य हो, हल्ला र झूट होइन।”